Pierwszy rok życia dziecka to okres wielu zmian, które mogą zaskoczyć rodziców – i samego maluszka. Praktycznie każdy tydzień przynosi coś nowego, ale niektóre zmiany są intensywniejsze od innych i nazywa się je skokami rozwojowymi.
Zbadajmy więc temat i poznajmy skoki rozwojowe dziecka!
Spis Treści
Co to są skoki rozwojowe – niemowlę i jego rozwój
Najprościej rzecz ujmując, są to chwile wyraźnych zmian w funkcjonowaniu mózgu malucha, co przekłada się na jego rozwój. To właśnie za ich sprawą niemowlak uczy się nowych rzeczy. Taki skok u niemowlaka nie jest przypadkowym zrywem, ale naturalnym i możliwym do przewidzenia etapem.
I chociaż ujmuje się je w pewne ramy, to trzeba pamiętać, że w przypadku każdego dziecka jest to indywidualny skok rozwojowy i może przebiegać w trochę inny sposób i w trochę innym czasie. Warto jednak wiedzieć, czego oczekiwać w tym okresie, bo pozwoli to świadomiej wspierać dziecko.
W końcu każdy taki skok niemowlęcy niesie za sobą rozwój maluszka, który zaczyna rozumieć otaczający go świat w coraz lepszy sposób, ale nierzadko może się to wiązać z pewnymi niedogodnościami.
Sprawdź nasze produkty
Skoki rozwojowe dziecka – dokładny kalendarz
Według badań i obserwacji, pojawia się od 7. do 9. skoków rozwojowych, które występują najczęściej w następujących tygodniach życia dziecka:
- pomiędzy 4. a 5.,
- w okolicach 8.,
- między 10. a 12.,
- od 18. do 20.,
- pomiędzy 22. a 26.,
- od 36. do 40.,
- po 45.
Dwa kolejne, rzadziej ujmowane w zestawieniach, to skoki rozwojowe w okolicach 65. i 75. tygodnia,
Warto jednak traktować te daty orientacyjnie, bo każde dziecko rozwija się we własnym tempie i np. 5. skok rozwojowy umiejętności może pojawić się wcześniej lub później niż u rówieśników maluszka.
Jak wyglądają skoki rozwojowe? Miesiące i objawy
Choć każde dziecko jest inne, istnieje kilka wspólnych symptomów związanych ze skokami rozwojowymi. Rodzice mogą zauważyć m.in. pobudzenie, płaczliwość, większą potrzebę bliskości, zaburzenia snu czy ssania, a nawet tymczasowy regres dotychczasowych umiejętności.
Jest to normalna faza rozwoju i nie oznacza zaburzeń. Wprost przeciwnie – dziecko przygotowuje się do nabycia nowych umiejętności. Jakich? To zależy od jego etapu.
Zazwyczaj przyjmuje się, że pierwszy skok następuję po upływie miesiąca, bo to wtedy następują najbardziej zauważalne zmiany. Jednak w pierwszych tygodniach mogą pojawić się mini-skoki:
- 2-tygodniowy noworodek – skok rozwojowy, w którym występują pierwsze odruchy chwytne, a maluszek zaczyna rozpoznawać twarze najbliższych osób,
- 3-tygodniowy noworodek – skok rozwojowy, w którym rośnie rozdrażnienie dziecka, bo zaczyna się większy rozwój funkcji poznawczych. Ten etap można uznać za wstęp do pierwszego dużego skoku z okolic 5. tygodnia.
Pierwszy skok rozwojowy – 5 tydzień
Pierwszy skok to rozwój metabolizmu i funkcji poznawczych, więc dziecko zaczyna intensywniej reagować na otoczenie. Może się to wiązać z początkowym niepokojem, ponieważ docierające bodźce są mocniejsze. Ten etap zostaje jednak szybko wynagrodzony, bo po jego przejściu maluszek zaczyna się uśmiechać.
Drugi skok rozwojowy – 2 miesiące
W 8. tygodniu niemowlę zaczyna lepiej łączyć bodźce wzrokowe i słuchowe, co może skutkować dłuższym wpatrywaniem się w twarz rodzica czy reakcją na dźwięki. W tym okresie rośnie też ruchliwość dziecka, które częściej zaczyna kopać nóżkami czy machać rączkami.
Trzeci skok rozwojowy – 10 tydzień: objawy
W tym okresie dziecko zaczyna rozróżniać detale, świadomiej łapać zabawki, a w leżąc przodem, podpiera się i z zaciekawieniem rozgląda na boki. Maluch staje się też głośniejszy i zaczyna wydawać coraz to nowsze dźwięki, a także smakować swoje rączki.
Czwarty skok rozwojowy – 5-miesięczne dziecko
Skok rozwojowy w tym okresie charakteryzuje się coraz lepszą koordynacją na linii oko-ręka. Maluch zaczyna się też obracać z pleców na bok, a potem na brzuszek, Dodatkowo w tym czasie mogą pojawić się pierwsze dźwięki, które przypominają słowa – w tym te najbardziej wyczekiwane, czyli „mama” i „tata”.
Piąty skok rozwojowy – pół roku
Ten etap może być dość trudny, ponieważ nierzadko pojawiają się tutaj lęki separacyjne, czyli płacz, gdy rodzic znika z pola widzenia. Ponadto w okolicy 6. miesiąca dziecko staje się mobilniejsze i może zacząć pełzać po podłodze.
Szósty skok rozwojowy – 9. miesiąc dziecka
W tym czasie znacząco rośnie pojmowanie dziecka, które nie tylko rozróżnia przedmioty, ale również dopasowuje je do określonej kategorii – np. jedzenia lub zabawek. Może także pojawiać się zazdrość oraz chęć przejmowania inicjatywy w trakcie zabaw.
Siódmy skok rozwojowy – 11. miesiąc
Maluszek wypowiada się już bardziej świadomie – nie są to pełne zdania, ale rozumie, co znaczy stwierdzenie „nie” i kim są „mama” oraz „tata”. Dziecko jest też coraz bardziej zainteresowane przemieszczaniem się – na czworakach, przy meblach lub za rączki. Niektóre dzieci stawiają też swoje pierwsze kroki.
Na tym kończy się pierwszy rok rozwoju dziecka, ale specjaliści dodają jeszcze 2 etapy, które następują już w późniejszym okresie.
Ósmy skok objawia się coraz lepszym rozumieniem schematów poznawczych i skutków swoich działań, a dziewiąty to rozwój umiejętności dostosowywania zachowań do różnych sytuacji.
Warto przy tym pamiętać, że z biegiem czasu ramy poszczególnych etapów zaczynają się zacierać, a okresy nabywania poszczególnych umiejętności znacznie się wyróżniają – zwłaszcza gdy chodzi o 8. czy 9. skok rozwojowy. Ile trwa taki okres? Zazwyczaj od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy!
Podsumowanie – skoki rozwojowe dziecka
Skoki rozwojowe to fascynujące etapy w życiu każdego niemowlęcia. Choć czasem są wymagające, stanowią niepowtarzalną okazję do budowania silnej relacji rodzic-dziecko oraz wspierania harmonijnego rozwoju.
Kluczowe jest tu zrozumienie, że każda zmiana ma swoje uzasadnienie i jest naturalnym etapem w życiu dziecka. Wiemy jednak, że mogą to być trudne momenty, dlatego jako Venicci przygotowaliśmy szereg artykułów poradnikowych, które pomogą Wam w różnych okresach życia z maluszkiem.
